Các kỹ thuật về ánh sáng trong quay phim
Ánh sáng là điều quan trọng cần chú ý trong quay phim. Cùng VnSkills Academy tìm hiểu về các kỹ thuật về ánh sáng trong quay phim nhé.
Xem thêm: Học edit video
Các kỹ thuật setup ánh sáng để quay một số cảnh ngoại đêm
Các cảnh ngoại đêm thường tạo ra những thách thức độc đáo về mặt ánh sáng cho các cinematographer. Vì không thực sự có bất kỳ quy tắc cứng nhắc và bất biến nào trong setup ánh sáng, vậy nên không phải DP nào cũng chiếu sáng một cảnh theo cùng một cách. Mặc dù vậy, ba setup ánh sáng khác nhau từ VnSkills Academy dưới đây sẽ giúp bạn có một điểm khởi đầu tốt để bắt đầu thực hành và nghiên cứu cách sử dụng ánh sáng trong quay phim, đặc biệt là đối với các cảnh ngoại đêm. Cô giới thiệu 3 setup căn bản trong các điều kiện: chỉ có ánh trăng, ánh trăng kết hợp với ánh sáng đèn dân dụng và bối cảnh chỉ chịu ảnh hưởng từ đèn dân dụng. Ba setup này sẽ giới thiệu cho bạn các khái niệm phổ biến và quan trọng nhất trong việc chiếu sáng cảnh ngoại đêm.
Có rất nhiều thứ cần phải nghĩ đến khi bạn quyết định cách setup ánh sáng trong những cảnh như thế này, nhưng có lẽ khái niệm và vấn đề lớn nhất cần phải xem xét là ánh trăng (vai trò của nó trong shot và cách giả lập nó) và ánh sáng từ đèn dân dụng (cách bạn có thể tận dụng các bóng đèn sẵn có trong nhà để chiếu sáng cho cảnh).
Xem thêm: Học quay dựng edit video
Ánh trăng
Nếu bạn chưa từng giả lập ánh sáng trăng, VnSkills Academy khuyên bạn nên làm dịu và tản rộng ánh sáng để giúp nó trông tự nhiên hơn. Bạn có thể làm được điều này bằng cách phản xạ ánh sáng từ key light từ một tấm phản quang hoặc khuếch tán ánh sáng đó để giảm cường độ ánh sáng chiếu lên chủ thể. Ngoài ra, việc phản xạ ánh sáng bằng một soft bounce sẽ mang đến cho bạn một look đẹp, dịu dàng với fill light.
Đèn dân dụng
Setup thứ 2 cho bạn thấy việc setup ánh sáng cho một cảnh từ một môi trường hoàn toàn tối đen có thể phức tạp và chi tiết đến như thế nào. Cô không chỉ giả lập ánh trăng để chiếu sáng cho cảnh mà cô còn phải dùng đến hàng tấn đèn gia dụng, bao gồm đèn pha, đèn dây, cũng như nhiều đèn studio để giúp tăng cường độ ánh sáng cho các đèn dân dụng trong nhà. Mục đích của tất cả những việc này, hẳn nhiên là để cung cấp đủ ánh sáng để phơi sáng chính xác, nhưng nó còn giúp tạo chiều sâu cho cảnh và nhân vật. Từ hậu cảnh đến tiền cảnh, shot quay có rất nhiều thứ để thấy, nhưng nó cũng có thể thành công trong việc tạo cho người xem ảo tưởng rằng ánh sáng được tạo ra hoàn toàn từ những nguồn sáng mà họ nhìn thấy được trong khung hình.
Tìm hiểu về nhiệt độ màu và ánh sáng trong quay phim
Ánh sáng và thiết kế ánh sáng có tầm quan trọng ngay với thiết đặt máy quay. Ánh sáng ảnh hưởng đến hình ảnh của bộ phim rất nhiều và đó là lý do bộ phận ánh sáng phải làm việc trực tiếp với đạo diễn hình ảnh. Với rất nhiều loại đèn và màu sắc khác nhau, rất dễ bị rối.
Thang đo nhiệt độ màu Kelvin
Ánh sáng được đo bằng thang đo Kelvin. Một Kelvin (K) là một đơn vị đo lường nhiệt độ dựa trên quy mô tuyệt đối. Tức là nó bắt đầu từ không và đi lên từ đó.
Độ K thấp hơn thì sắc đỏ trong ánh sáng nhiều hơn. Cách dễ nhất là ghi nhớ điều này là bằng ánh sáng nến. Từ 1000-1900K là ánh sáng của lửa diêm hoặc lửa nến. Lửa = đỏ
Càng đi lên độ K cao hơn, chúng ta sẽ tiến tới ánh sáng vàng, ánh sáng trắng, và ánh sáng xanh dương. Đèn sợi đốt và đèn Halogen có ánh sáng vào khoảng 2500K – 3000K. Ánh sáng mặt trời trực tiếp tương đương 4800K. Ánh sáng ban ngày thông thường vào khoảng 5600K. Một bầu trời nhiều mây hoặc xám lạnh ở vào khoảng 6000K – 7500K. Một bầu trời sáng xanh không có mây ở vào khoảng 10000k.
Các loại đèn
Đèn Tungsten khá giống với loại đèn bạn có thể có ở nhà, chỉ là nó mạnh mẽ hơn. Đèn Tungsten cho ra ánh sáng màu cam. Đèn này tốn nhiều điện và toả nhiều nhiệt. Nhưng chúng cho ra ánh sáng có nhiệt độ màu cao hơn đèn sợi đốt. Đèn Tungsten có thể điều chỉnh được độ sáng, cho phép bạn điều chỉnh khi cần thiết. Chúng thường được dùng cho chiếu sáng trong nhà (nội). Thêm gel xanh lá cây cho đèn tungsten có thể tạo ra ánh sáng ban ngày.
HMI (~5600K)
Đèn Hydrargyrum Medium-Arc Iodide (HMI) là loại đèn được dùng nhiều nhất trên phim trường. Đèn HMI phát ra tia cực tím và ánh sáng xanh dương. Với việc cấp nguồn, đèn HMI yêu cầu một chấn lưu điện. Điện trở đệm đốt cháy hỗn hợp khí và thuỷ ngân hơi kim loại trong bóng đèn. Điện trở đệm còn hạn chế bớt dòng điện để tránh tình trạng nhấp nháy. Đèn HMI mạnh gấp 4 lần đèn sợi đốt truyền thống. Đèn HMI gây ra một tiếng động rất lớn khi bật, vì vậy kỹ thuật ánh sáng được yêu cầu phải hét lên thật lớn trước khi bật đèn để thông báo cho diễn viên và thành viên đoàn phim.
Độ tuổi của đèn HMI là rất quan trọng. Trong suốt vài giờ đầu, một cái đèn mới tinh sẽ có nhiệt độ màu lên đến 15000K. Những đèn này nên để qua một bên đến khi nào đạt được nhiệt độ tối ưu là 5600K, gần với ánh sáng ban ngày. Các đèn này yêu cầu hiệu điện thế lớn và nhiệt độ màu sẽ tiếp tục tăng lên 1 Kelvin sau mỗi giờ chảy, có nguy cơ gây ra hậu quả nghiêm trọng nếu sử dụng trong thời gian quá lâu.
Đèn HMI rất đắt đỏ, nhưng chúng cũng mang lại hiệu quả nhiều hơn so với các đèn khác. Có thể điều chỉnh 50%độ sáng của đèn nhưng nó làm ánh sáng bị ám xanh nhiều hơn. Nếu thổi tắt hoặc làm rơi, thuỷ tinh nóng và hơi thuỷ ngân sẽ tràn ra ngoài. Vì vậy, bạn phải luôn có một kỹ thuật viên ánh sáng hiểu rõ về đèn chịu trách nhiệm về đèn khi sử dụng HMI trên phim trường.
Fluorescent (2700K – 6500K)
Bóng đèn huỳnh quang từng mang tiếu xấu vì nhấp nháy liên tục và cho ánh sáng màu cam-xanh lá xấu xí. Nhưng mới đây, loại đèn mới và chấn lưu đã được nâng cấp. Đèn mới không còn nhấp nháy nữa và cho nhiều loại nhiệt độ màu khắc nhau. Chúng cho ánh sáng rất mềm mại và hiệu quả hơn đèn sợi đốt, và có thể cho ra ánh sáng gần giống như đèn HMI.
Tuỳ thuộc vào sự phối hợp giữa các loại photpho trong đèn, nhiệt độ màu giao động từ nhiệt độ màu của đèn tungsten cho đến nhiệt độ màu của ánh sáng ban ngày. Đèn huỳnh quang thường đi kèm một chấn lưu nhỏ, cho phép chúng có trọng lượng nhẹ và nhỏ gọn. Trông chúng cũng đẹp hơn nhiều loại đèn khác.
Đèn LED (ánh sáng trắng: 3000K – 5600K)
Light Emitting Diodes (LED) gần đây trở nên khá phổ biến trên các phim trường nhỏ. Đèn LED trắng là loại phổ biến nhất, nhưng thật ra đèn LED có rất nhiều màu. Các điốt được thiết kế để cung cấp ánh sáng có hướng. Chúng rất hiệu quả nhưng vẫn còn bị giới hạn đầu ra, đó là lý do tại sao chúng có xu hướng chỉ được sử dụng trong các dự án kinh phí thấp.
Đèn LED chỉ có thể tạo ra ánh sáng đơn sắc, vì vậy, để tạo ra ánh sáng trắng cần sự kết hợp giữa ba màu đỏ (red), xanh lá (green) và xanh dương (blue) (RGB) LED. Ánh sáng trắng còn có thể được tạo ra bằng cách kết hợp phốt pho một LED cực tím. Từ khi phần lớn đèn LED dùng RGB, “bóng đèn thông minh” mới. Được phát triển để thay đổi màu sắc theo yêu cầu.
Đèn LED thường cho ánh sáng mềm và có độ sáng cao hơn. Chúng có hiệu quả rất cao và có thể cấp nguồn bằng pin. Có thể điều chỉnh ánh sáng của đèn dễ dàng và thay đổi các phổ màu một cách đơn giản. Chúng có tuổi thọ dài và không bị phát nổ.
Mong rằng những kiến thức bổ ích này sẽ giúp bạn học quay phim đơn giản hơn rất nhiều. Chúc bạn thành công.